PHƯƠNG PHÁP PHÂN LOẠI THÀNH PHẦN KINH TẾ XÃ HỘI (SEC)

Cách tính: Thu nhập cao nhất – thu nhập chính của hộ gia đình

Ngày áp dụng: 03/01/2017

1. Cách thức phân lớp thành phần kinh tế – xã hội 

VIETNAM-TAM áp dụng phương pháp phân lớp thành phần kinh tế – xã hội (Social Economic Classification, viết tắt là SEC) của Hiệp hội nghiên cứu thị trường ESOMAR. Theo phương pháp này, SEC của một hộ gia đình có thể được phân vào một trong 08 nhóm (A,B,C1,C2,D,E1,E2,E3). SEC của một hộ gia đình được tính theo người có thu nhập cao nhất – thu nhập chính của hộ gia đình (Main income earner-MIE) với 02 trường hợp như sau:

• (1) Người có thu nhập chính hiện nay đang đi làm thì SEC của hộ gia đình sẽ được tính dựa trên trình độ học vấn kết hợp với phân nhóm loại hình nghề nghiệp của người đó.
• (2) Người có thu nhập chính hiện nay không đi làm thì SEC của hộ gia đình sẽ được tính dựa trên trình độ học vấn và số lượng tài sản thuộc sở hữu của người đó.

1.1  Nếu MIE hiện đang làm việc, phân lớp Kinh tế – Xã hội được tính dựa trên việc kết hợp yếu tố trình độ học vấn và phân nhóm loại hình nghề nghiệp của MIE

• Đối tượng MIE được áp dụng theo cách tính này là những người hiện nay đang đi làm. 
• Trình độ học vấn được chia thành 5 nhóm: Trên đại học; Đại học,  Trung học phổ thông (THPT), Trung học cơ sở (THCS), Tiểu học. 
• Phân nhóm loại hình nghề nghiệp: loại hình nghề nghiệp của MIE được phân loại vào 7 nhóm nghề nghiệp từ nhóm 1 đến nhóm 7 (Chi tiết về loại hình nghề nghiệp được phân chia vào các nhóm được nêu ở phần sau của tài liệu này) 
• Việc kết hợp trình độ học vấn và các nhóm nghề nghiệp được trình bày theo bảng dưới đây: 

Bảng 1: Tính SEC theo trình độ học vấn và nhóm loại hình công việc

1.2  Nếu MIE hiện đang không làm việc, phân lớp Kinh tế – Xã hội được tính dựa trên việc kết hợp yếu tố trình độ học vấn và số lượng tài sản thuộc sở hữu của MIE

• Đối tượng MIE được áp dụng theo cách tính này: là những người không đi làm nhưng vẫn có thu nhập từ nguồn khác (trợ cấp, thừa kế, lương hưu…)
• Trình độ học vấn được chia thành 5 nhóm: Trên đại học; Đại học; THPT; THCS, Tiểu học. 
• Số lượng tài sản thuộc hữu MIE: chúng ta sẽ đếm số lượng tài sản (các tài sản được liệt kê tại mục 2.3 của tài liệu này) mà MIE sở hữu và xếp vào các nhóm sau đây: 
  • MIE sở hữu 5+ thiết bị/tài sản
  • MIE sở hữu 4 thiết bị /tài sản
  • MIE sở hữu 3 thiết bị/tài sản
  • MIE sở hữu 2 thiết bị/tài sản
  • MIE sở hữu 1 thiết bị/tài sản
  • MIE không sở hữu thiết bị/tài sản nêu trên
• Việc kết hợp giữa trình độ học vấn và tài sản thuộc sở hữu của MIE được trình bày ở bảng dưới đây: 

Bảng 2: Tính SEC theo trình độ học vấn và số lượng tài sản thuộc sở hữu của MIE

2. Các biến phục vụ tính toán phân lớp Kinh tế – Xã hội 

2.1  Phân nhóm biến trình độ học vấn

• (1)Trên đại học
• (2) Đại học
• (3) Trung cấp – Cao đẳng
• (4) Trung học Phổ thông
• (5) Trung học cơ sở
• (6) Tiểu học và dưới tiểu học

2.2  Phân nhóm loại hình nghề nghiệp

Phạm vi áp dụng: Khảo sát cơ bản của Hà Nội và Hồ Chí Minh năm 2016

Loại hình nghề nghiệp: 

•  Nhóm 1: 
  • Lãnh đạo các cấp (không bao gồm công an, bộ đội)
  • Quản lý cấp cao được trả lương ( Ban giám đốc, Hội đồng chủ tịch,…)
  • Chủ sở hữu công ty, nhà xưởng, xí nghiệp, trang trại (có từ 10 nhân viên trở lên)
• Nhóm 2: 
  • Quản lý cấp trung và cấp thấp (quản lý, giám sát phòng/ban/bộ phận,..)
  • Chủ sở hữu công ty, nhà xưởng, xí nghiệp, trang trại (có dưới 10 nhân viên)
• Nhóm 3: 
  • Công an, bộ đội (không phân biệt cấp bậc)
  • Công nhân viên chức có chuyên môn (chuyên gia, bác sĩ, giáo viên,…) 
  • Nhân viên có chuyên môn (kỹ sư, nhân viên kỹ thuật, nhân viên 
• Nhóm 4: 
  • Nhà đầu tư (chứng khoán, bất động sản,…)
  • Chủ cửa hàng, cơ sở kinh doanh/dịch vụ…
• Nhóm 5: 
  • Công nhân viên chức không có chuyên môn (công nhân, tạp vụ,..) 
  • Nhân viên không có chuyên môn cao (công nhân, bảo vệ,..)
• Nhóm 6: 
  • Lao động tự do (bán rong, lái xe, thợ xây…)
• Nhóm 7: 
  • Lao động nông nghiệp/lâm nghiệp/ngư nghiệp
  • Làm việc cho gia đình

2.3 Phân nhóm biến tài sản thuộc sở hữu của MIE

Có 10 loại tài sản của MIE sẽ được đưa vào tính SEC như sau: 

• (1) Ti vi
• (2) Điện thoại thông minh
• (3) Máy chụp hình kỹ thuật số
• (4) Máy quay phim kỹ thuật số
• (5) Máy tính bảng
• (6) Laptop
• (7) PC
• (8) Xe máy
• (9) Ô tô
• (10) Máy chơi game